Meditatie: Vriendschap tegen Jezus

23 maart 2024

En op dezelfde dag werden Pilatus en Herodes vrienden met elkaar; want zij waren tevoren in vijandschap tegen de ander. - Lukas 23 : 12

Zou u met iemand anders vriendschap kunnen sluiten tegen Jezus? Ik niet. Of toch wel? Want, het gebeurt maar al te vaak. Een voorbeeld van deze vriendschap zien we in onze tekst. Pilatus en Herodes worden vrienden, terwijl ze daarvoor vijanden van elkaar waren. Hoe is dat zo gekomen? Dat heeft te maken met het proces tegen Jezus. Hij is door de Joodse Raad ter dood veroordeeld wegens Godslastering, omdat Hij beweert heeft de Zoon van God te zijn.

De Joodse Raad was bang dat er oproer zou komen in verband met het naderende Pascha. Er waren veel mensen in de stad. Daarom hadden ze gezegd: niet op het feest. In de hemel was echter besloten: wel op het feest. Het ware Paaslam moest geslacht worden. Het Lam, dat God Zichzelf ten brandoffer had voorzien. Pascha betekent voorbijgaan. Als de Heere bloed zou zien op de deurposten van Zijn volk in Egypte, dan zou Hij voorbijgaan. Veilig achter het bloed. Zo is er voor een zondaar behoud achter het bloed van dit Lam.

Pilatus moet het vonnis, dat ze hebben uitgesproken bekrachtigen. Zodat de doodstraf aan het kruis zou worden voltrokken. Ook voor Pilatus schrikken ze niet af voor een leugen. Ze halen ze alle leugens uit de kast. Dat doen ze nota bene terwijl ze hier staan voor Hem die de Waarheid is. Als ergens duidelijk is, dat alle mensen leugenaars zijn, dan zien we het hier. Of hebt u nog nooit gelogen? Dat zou van weinig zelfkennis getuigen. Ook hier beschuldigen ze Hem vals. Pilatus weet niet goed wat Hij er mee aan moet. Als dit een Koning is, dan ziet hij dat er niet aan af. Geen gedaante noch heerlijkheid.

Jezus bevestigt, dat Hij Koning is. Dat Hij niet uit is op een opstand. Pilatus kan geen schuld in Hem ontdekken. De Joodse leiders wijzen Pilatus op het gevaar van Jezus. Hij zet het volk op. Daar is Hij mee begonnen in Galilea en hier in Judea. Galilea, denkt Pilatus, dat komt goed uit. Daar heeft Herodes het voor het zeggen. Hij schuift de zaak daarom door naar Herodes. Zo denkt hij er zich van af te kunnen maken. Deze Herodes is Herodes Antipas. Hij verlangde al langere tijd om Jezus te zien. Hij wordt door Pilatus op zijn wenken bediend. Hij zocht Hem te zien? Wie is Hij? Hij doet wonderen. Niet iemand, die het juk van Rome af wil werpen. Herodes stelt Jezus veel vragen. Hij krijgt echter geen enkel antwoord van Jezus. Hij antwoordde hem niets.

Waarom zwijgt de Heere Jezus? Wel, Herodes heeft een verleden. Hij heeft de voorloper van de Heere Jezus laten onthoofden. Uit niets blijkt dat dit hem schuld is geworden en het voor de Heere heeft beleden. Herodes heeft de stem van de roepende in de woestijn tot zwijgen gebracht. Daarom zwijgt Jezus nu. Hij had door Johannes al genoeg tegen de koning gesproken. Dan slaat de stemming om. Herodes gaat meedoen aan de spot met Jezus. Hij wordt geslagen, bespuwt en tot een spotkoning gemaakt. Een oude soldatenmantel als koningskleed en een doornenkroon op Zijn hoofd. Doornen, die er groeien als straf op de zonden. Ze worden gedrukt op het hoofd van Hem, Die geen zonde gekend of gedaan heeft. Alle waardigheid wordt afgelegd door de omstanders. Wat is de mens als hij aan zichzelf wordt overgelaten?

Herodes heeft andere tijden gekend. Tijden, dat hij geen ruwe spotter was. Hij was toen gevoelig en luisterde graag naar het Woord van God. Herodes had echter een vrouw. En wat voor één. Ze deugde voor geen meter. Herodias is haar naam. Ze was eigenlijk de vrouw van zijn broer Filippus. Ze namen het niet zo nauw. Dat leven kabbelde zo voort. Totdat Johannes de Doper hun levenspad kruiste. Johannes heeft met de koning geen zoete broodjes gebakken. Duidelijk had hij hem gewezen op de wet: gij zult niet echtbreken. Herodes had ontzag voor deze boeteprediker. Herodias was anders. Als ogen hadden kunnen doden, dan was Johannes er al lang niet meer geweest. Ze moest niets van die zware preken hebben. Ze vond haar man maar een slappeling.

Ze krijgt op de verjaardag van Herodes de kans om haar moordplannen in daden om te zetten. Ze heeft een dochter uit haar huwelijk met Filippus. Ze blijkt met hetzelfde sop overgoten te zijn dan haar moeder. Zo moeder zo dochter. Als ze gedanst heeft mag ze een cadeau uitkiezen. Op aanraden van haar moeder kiest ze het hoofd van Johannes. Zonder blikken of blozen vraagt ze dat. Herodes moet met pijn in het hart toestemmen. Zo is hij de moordenaar van Johannes geworden. Zo is het duidelijk waarom Jezus Herodes geen antwoord geeft op al zijn vragen. Herodes was bang geweest, dat Jezus Johannes was en uit de dood was opgestaan. Dat blijkt niet het geval te zijn. Nu kan hij gerust gaan slapen. Nu spreekt ook zijn geweten niet meer. Het is slecht met Herodes afgelopen. Door de Heere werd hij even later geslagen en door de wormen gegeten en sterft hij een verschrikkelijke dood. Hem was de weg gewezen en hij is die niet gegaan. Ook ons wordt die weg gewezen en zijn wij hem al gegaan?

Herodes schuift de zaak weer terug naar Pilatus. Hij wil er zijn vingers niet aan branden. Door hun wederzijdse erkenning sluiten ze vriendschap. Vriendschap tegen Jezus. Vrienden in het kwaad. Daarmee worden ze vijanden van Jezus. Terwijl Hij gekomen is om vijanden met Zich te verzoenen. Van nature zijn we allen vijanden. Zijn wij door genade al vrienden van Jezus mogen worden? Hij is het die ons Zijn vriendschap biedt ( Ps. 103 : 5). Daarvoor is Hij de weg naar het kruis gegaan. O liefde. Die om zondaars te bevrijden, zo zwaar wou lijden. Tegen zo’n Borg en Zaligmaker kun je toch geen vijandschap sluiten? Tegen Pilatus en Herodes in zeggen we dan: welk een Vriend is onze Jezus, Die in onze plaats wilde staan.

Ds. H. Verheul